meteen contact

Advocatenkantoor Gijsen

Vrije advocaatkeuze rechtsbijstandsverzekerden

Iedereen die een rechtsbijstandsverzekering heeft afgesloten heeft het recht zelf een advocaat te kiezen bij een gerechtelijke of administratieve procedure, zelfs als voor die procedure geen advocaat verplicht is. Dit geldt dus ook voor arbeidszaken, ondernemingsrechtzaken en fraudezaken. Dit recht op vrije advocaatkeuze stond al in de wet, maar deze keuze werd door rechtsbijstandsverzekeraars ingeperkt door te bepalen dat alleen gebruik mocht worden gemaakt van eigen juristen of advocaten en dat enkel recht op vrije advocaatkeuze bestond in procedures waarin een advocaat verplicht is.

lees ook deze blog: Vrije advocaatkeuze en liever geen geschil met de rechtsbijstandverzekeraar.

Uitspraak Europese Hof van Justitie

Een Nederlandse verzekerde die hierover een rechtszaak aanspande tegen zijn rechtsbijstandsverzekeraar, in dit geval DAS, werd in het gelijk gesteld. Deze verzekerde wilde niet dat een zijn zaak door een medewerker van DAS werd gevoerd. DAS op haar beurt stelde dat de verzekerde alleen dan zelf een advocaat mocht kiezen als DAS had besloten dat de zaak niet door een eigen jurist kon worden gedaan. Door de uitspraak (klik hier voor de hele uitspraak) van het Europese Hof van Justitie d.d. 7 november 2013 is duidelijk geworden dat een verzekerde zelf mag bepalen of hij zich laat bijstaan door een externe rechtshulpverlener of toch door een medewerker van de rechtsbijstandsverzekeraar. Deze vrije keuze kan niet worden beperkt tot situaties waarin de verzekeraar bepaalt dat een externe hulpverlener in de arm mag worden genomen. De Hoge Raad heeft het recht op vrije advocaatkeuze of een andere rechtens bevoegde deskundige door rechtsbijstandsverzekerden formeel bevestigd in haar uitspraak d.d. 21 februari 2014 (ECLI:NL:HR:2014:396)

Gevolgen uitspraak vrije advocaatkeuze

Als gevolg van bovenvermelde uitspraak door het Europese Hof van Justitie zal artikel 4:67 Wft (Wet op het financieel toezicht) vanaf 1 januari 2015 wijzigen en luiden:

“1. Een rechtsbijstandsverzekeraar draagt er zorg voor dat in de overeenkomst inzake de rechtsbijstanddekking uitdrukkelijk wordt bepaald dat het de verzekerde vrij staat een advocaat of een andere rechtens bevoegde deskundige te kiezen:

a. om zijn belangen in een gerechtelijke of administratieve procedure te verdedigen, te vertegenwoordigen of te behartigen; of b. indien zich een belangenconflict voordoet.”

Bovenstaande betekent overigens niet dat een verzekerde op eigen houtje een advocaat of een andere deskundige kan inschakelen. Dit moet met toestemming en in opdracht van de rechtsbijstandsverzekeraar gebeuren. Gebeurt dit niet op deze manier, worden de kosten niet vergoed.

Verzekeraars niet blij

Dat de rechtsbijstandsverzekeraars niet blij zijn met de uitspraak inzake vrije advocaatkeuze blijkt wel uit het feit dat veel verzekeraars de vrije advocaatkeuze proberen in te perken door een maximumvergoeding te bepalen voor externe kosten en/of een eigen risico in te voeren. Hiermee proberen ze te voorkomen dat een verzekerde kiest voor hulp “buiten de deur”. Ook simpelweg zeggen dat het niet kan, heb ik in de praktijk al meermaals meegemaakt. In de betreffende uitspraak staat echter ook dat de externe kosten niet zodanig mogen worden ingeperkt dat de verzekerde eigenlijk niet meer kan kiezen.

Vernietiging polisvoorwaarden met terugwerkende kracht

Omdat door de uitspraak van het Europese Hof van Justitie duidelijk is geworden dat de polisvoorwaarden van de rechtsbijstandsverzekeraars inzake de vrije advocaatkeuze strijdig bleken te zijn met de wet, kan een verzekerde met terugwerkende kracht een beroep doen op vernietiging van deze polisvoorwaarden. Dit betekent in praktijk dat een rechtsbijstandsverzekeraar tot drie jaar geleden aansprakelijk kan worden gesteld voor schade van de verzekerde als deze verzekerde destijds een beroep heeft gedaan op de vrije advocaatkeuze, welk beroep destijds was afgewezen, waardoor verzekerde de advocaatkosten zelf heeft moeten betalen. Ook kan mogelijk aanspraak worden gemaakt op schadevergoeding als er sprake is van een geschil in het verleden dat met een jurist van de rechtsbijstandsverzekeraar is afgerond, maar dit niet naar tevredenheid van verzekerde is verlopen, waardoor deze schade heeft geleden.

Verzekerde bepaalt wie wanneer wordt ingeschakeld

Bovenstaande betekent voor de rechtsbijstandsverzekerden dat zij al recht hebben op een advocaat naar keuze als er nog geen sprake is van een gerechtelijke procedure. Men kan al aanspraak maken op een advocaat naar keuze als het dossier wordt voorgelegd aan een interne jurist. Daarnaast is het niet de rechtsbijstandsverzekeraar die bepaalt wanneer een gerechtelijke procedure wordt gestart.

Vragen? Advocatenkantoor Gijsen, specialist in arbeidszaken, ondernemersrechtzaken en fraudezaken adviseert u graag! Neem hier contact op.

Delen op