meteen contact

Advocatenkantoor Gijsen

"The Untouchables"-aanpak in Maastricht

The Untouchables, ook wel "onaantastbaren", is een door het Openbaar Ministerie alszodanig aangeduide groep mensen, woonachtig in en rond Maastricht die zoveel overlast zouden bezorgen dat ze zich onaantastbaar wanen. Sinds begin 2014 worden alle ketenpartners (zelfs ook de Reclassering en Veiligheidshuis Maastricht) in het justitiële circuit ingezet om die overlastgevende groep in te dammen, waarbij scheutig aan informatie-uitwisseling wordt gedaan. Hoe die bijzondere aanpak mijns inziens tegelijkertijd slaagt en faalt.

Stigmatiserend

Het plakken van zo'n etiket op deze groep is per definitie stigmatiserend. Ten eerste is niet duidelijk wie er nu wel en wie er niet onder valt. Degene die zich aangesproken voelt waarschijnlijk wel, maar wie is dat? Er zijn namen van bepaalde families genoemd (die ik niet zal herhalen), maar zoals altijd dekt dat de lading geenszins.

Korte termijn politiek

Het oppakken en in voorlopige hechtenis houden is paniekvoetbal en korte termijn politiek. Het aantal vermogensdelicten (ramkraken, woninginbraken etc) nam in eerste instantie wel af, maar leefde een half jaar later weer op. Rara, hoe kan dat?

Onderzoek niet afronden

Vervolgens blijkt in de mij bekende gevallen dat er geen aandacht meer is om de strafrechtelijke onderzoeken goed af te ronden. Er wordt -ook op zitting-  met name geschermd met de veelheid van delicten op de tenlastelegging. Op zitting blijkt meermaals, dat technische sporen niet worden onderzocht, DNA-sporen kwijt of niet volledig zijn en dat getuigen bij nader verhoor door de rechter allerlei motieven hebben om niet of valse verklaringen af te leggen. Het OM moet dan ook vaak voor een (soms groot) aantal zaken vrijspraak vragen met de mededeling dat het onderzoek toch niet helemaal heeft opgeleverd wat men dacht. Wel wordt voor de resterende feiten wel een astronomische eis geformuleerd, want het betrof immers een "onaantastbare" en daar moet tegen opgetreden worden. Een andere motivering of uitleg voor zo'n eis is er niet.

In veel gevallen schrijft de pers vervolgens alleen de strafeis op in de krant en wacht niet eens het pleidooi van de verdediging, laat staan het vonnis, af.

Geloof in de veranderbaarheid van de mens

Belangrijker is nog dat het op de lange(re) termijn niks oplost, slechts verergert! Eén casus springt er wat mij betreft uit.

Een "onaantastbare", die anderhalf jaar vanuit zijn detentie heeft getracht duidelijk te maken, dat hij echt een wending in zijn leven wil, omdat hij te oud is voor de gevangenis. Hij is alleen niet bereid te erkennen, wat hij niet heeft gedaan en wil ook niet over het aandeel of de rol van anderen spreken! In die anderhalf jaar geen enkel rapport of disciplinaire maatregel, hij wordt zelfs afdelingsreiniger, volgt een opleiding in het huis van bewaring, zit zijn oude straffen uit, breekt met de andere "onaantastbaren", richt zich op de toekomst met zijn jonge gezin, sluit betalingsregelingen met het CJIB en lost al vanuit het huis van bewaring af, financiert zijn eigen reclasseringsrapportages (via www.mijnreclassering.nl) om de ketenpartners te managen bij het voorbereiden en uitrollen van zijn nieuwe toekomstplannen en zegt toe, dat hij bereid is buiten Maastricht te gaan wonen en schrijft zich daar ook al in bij een uitzendbureau speciaal gericht op ex-gedetineerden.

Volgens de officier van justitie zegt deze verdachte wel iets te vaak dat hij "open staat voor een traject", dat hij het dus niet vertrouwt en dat er maar een manier is om aan te tonen, dat zijn intenties echt zijn: door niet te recidiveren. Geachte officier van justitie, dat kan alleen maar als iemand een faire kans krijgt zich met hulp van de ketenpartners opnieuw een plaats in onze maatschappij te verwerven. Kennelijk gelooft het Openbaar Ministerie niet in de veranderbaarheid van de mens, een notie waarop ons strafrechtsysteem mede is gestoeld.

Slecht script

Het zij gezegd, dit is maar een voorbeeld, maar als de overheid alleen maar stigmatiseert, schoon veegt met een te brede bezem en vervolgens alle ketenpartners, die zijn opgericht om hulp te verlenen bij de resocialisatie van gewezen verdachten (en daarvoor een vertrouwensband met deze groep zou moeten opbouwen en onderhouden) inzet om informatie voor haar aanpak te krijgen, is de kans dat die aanpak op de langere termijn faalt welhaast 100 %. Sterker, ik hoor er al niks meer over.

Vooralsnog blijft "The Untouchables"-aanpak wat mij betreft een slecht script voor een mogelijk succesvolle nieuwe RTL4 serie. Ik ken nog een paar acteurs, u kunt contact met mijn kantoor opnemen. Ik wacht ondertussen eerst maar eens het oordeel van de rechtbank af op de exhorbitante eis van 5 jaar onvoorwaardelijke gevangenisstraf.

mr. R. Gijsen, advocaat

Delen op